Waarom internationale samenwerking fout gaat

Na decennia proberen (en falen) om een partner te vinden in Europa, ging de KLM uiteindelijk in 1998 een samenwerkingsverband aan met Alitalia. Er was enthousiasme bij het topmanagement en de verschillende afdelingen van beide ondernemingen. De cijfers klopten. Het partnership liet op papier synergiën zien. De eerste stappen voor integratie van afdelingen werden al snel gezet in 1999. In 2000 was het echter afgelopen met de alliantie.

WAAROM INTERNATIONALE
SAMENWERKING
FOUT GAAT

Een perfect falen

KLM zegde de samenwerking op. Het topmanagement van de KLM legde de schuld bij Italiaanse politici. Op andere niveaus wezen de Nederlanders op een discutabele Italiaanse zakencultuur: een chaotische organisatie en een gebrek aan follow-through. Het vertrouwen begon snel te tanen. De Nederlanders veronderstelden dat de relatie al kapot was en braken de gehele samenwerking op, de Italianen verbaasd achterlatend.

Beschuldigen

Tijdens de nasleep van het debacle werden ook de Nederlanders door de Italianen beschuldigd: te methodisch, star, agressief en zelfs arrogant. Ondanks dat uiteindelijk de KLM de oorzaak van het opbreken legde bij een onbetrouwbare politiek, was mijn observatie -en dat is het nog steeds- dat beide partijen met het vingertje wezen en de grote culturele verschillen in aanpak niet eens echt hebben waargenomen (laat staan besproken of aangepakt).

Culture eats strategy for breakfast

Zeer waarschijnlijk zou een volledig en diepgaand onderzoek meer complexiteit laten zien aangaande de scheiding van KLM en Alitalia, maar het is wel duidelijk dat culturele verschillen een grote rol hebben gespeeld. Het bouwen van een business case om synergiën te tonen is niet zo moeilijk. Met name in het internationale zakendoen wordt het pas hard bij wat vaak omschreven wordt als ‘soft’: hoe samen te werken. In dit geval heeft cultuur inderdaad de strategie bij het ontbijt al opgegeten.

Hetzelfde anders

Het niet waarnemen, het negeren of het niet aanpakken van de verschillen die er bestaan tussen hoe mensen zakendoen in verschillende landen –of zelfs in verschillende bedrijven- kan een destructief effect hebben op partnerships. Het is cruciaal om te onderkennen dat iedereen hetzelfde anders doet.