Informeel met een duidelijke hiërarchie

Amerikanen worden gezien als informeel in vergelijking met andere culturen. Een Amerikaan zal niet snel iemand bij zijn achternaam noemen. Het wordt zelfs beschouwd als vreemd, afstandelijk, onnodig en vooral niet praktisch. Als er iets belangrijk is voor de Amerikanen, dan is praktisch en snel zijn. Ik denk dus dat het ‘praktisch willen zijn’ de belangrijkste drijfveer voor de informele cultuur is.

Informeel = praktisch

ongelooflijke verscheidenheid aan nationaliteiten en dus de daarmee gepaard gaande verschillende achternamen is uniek in de Verenigde Staten. Door het gebruik van slechts voornamen, of zelfs een verkorte versie daarvan en soms een veramerikaanste versie, worden vergissingen voorkomen, het risico van het beledigen geminimaliseerd, communicatieobstakels geslecht en snelheid gegarandeerd.

INFORMEEL MET EEN DUIDELIJKE HIËRARCHIE

Informeel ≠ Non-hiërarchisch
Informeel moet echter niet verward worden met non-hiërarchisch, een gebrek aan respect of een vrijbrief voor informeel taalgebruik, inclusief het taalgebruik dat door Amerikanen als grof wordt beschouwd. Ondanks dat een werknemer zijn of haar baas vrijwel altijd met de voornaam zal aanspreken, zal hij of zij vrijwel altijd snel tot uitvoeren overgaan zonder al teveel discussie. Als gevolg daarvan worden dingen efficiënt uitgevoerd, met efficiëntie omschreven als ‘de dingen juist doen’ (doing things right). Directe uitvoering heeft echter ook als valkuil dat het niet altijd effectief hoeft te zijn, met effectiviteit omschreven als ‘de juiste dingen doen (doing the right thing).

Als ik de verschillende manieren in het zakendoen in landen waar ik gewoond heb met elkaar vergelijk, dan vind ik het nog steeds fascinerend hoe de dresscode en formeel taalgebruik van bijvoorbeeld Europeanen en Latijnsamerikanen voor (Noord) Amerikanen kan leiden tot de aanname, dat de cultuur dan ook formeel en hiërarchisch is. Tegelijkertijd geeft een informele dresscode en informeel taalgebruik van de Amerikanen, de indruk dat zij informeel en non-hiërarchisch zijn.

Persoonlijk denk ik dat de business cultuur in algemene zin steeds meer een informeel karakter krijgt, maar kunnen de aannames op basis taalgebruik en dresscode tot verwarring leiden. Bijvoorbeeld, volgens mij kleden Nederlanders zich over het algemeen formeler dan Amerikanen en hanteren ze een formeler taalgebruik, maar zijn tegelijkertijd een stuk minder hiërarchisch. Mexicanen daarentegen zijn ook formeler gekleed dan Amerikanen (en wellicht dan Nederlanders), gebruiken behoorlijke formele taal en zijn ook hiërarchisch georiënteerd.

De valkuil van informele taal
Eén van de valkuilen waar buitenlanders in de Verenigde Staten nogal eens intrappen, is het zich te laten leiden door het informele gedrag en taalgebruik van de stereotype Amerikaan in Hollywood films. Het is een valkuil, want het feit dat een Amerikaanse zakenrelatie of klant overkomt als informeel, wil zeker niet zeggen dat er ruimte is voor gevoelige onderwerpen en zeker niet dat het gebruik dat onbeschofte woorden toegestaan is.

Ik woon in de Verenigde Staten, maar ben geboren en getogen in Nederland. De Nederlanders staan bekend om hun niet-puriteinse houding ten opzichte van hun taal. Er bestaan veel geadopteerde woorden in het Nederlands en ik vond het destijds nodig, toen ik in Minneapolis woonde, om de Nederlands geadopteerde Amerikaanse woorden weer ‘terug te leren’ aan de Amerikanen. Dat vond plaats tijdens een officiële cursus Nederlands die ik gaf tijdens de lunch als onderdeel van de ‘interne taalacademie’ (collega’s met taalvaardigheden gaven een cursus aan hun collega’s). Het leren van onbeschofte taal of scheldwoorden is niet iets dat ik graag doe aan buitenlanders, maar ik denk nog steeds dat het ‘terugleren’ handig was om begrip te kweken voor het gebruik van Engelse (Amerikaanse) woorden, waarbij zich niet bewust zijn van de impact van het geadopteerde woord.

De valkuil van de hiërarchie
Een andere valkuil, waar veel mensen van andere nationaliteiten intrappen in de Verenigde Staten, is de aanname dat een informele relatie tussen een manager en zijn of haar werknemer ook betekent dat er sterke delegatiecultuur of empowerment bestaat. Deze misconceptie kan er toe leiden de indruk wordt gewekt dat men samenwerkt of onderhandelt met beslissers op basis van delegatie. Wellicht zullen velen zich niet kunnen vinden in mijn observaties, maar ik ben van mening dat veel beslissingen, zelf relatief kleine beslissingen, erg ver de hiërarchische ladder opgaan bij Amerikaanse bedrijven.

Ondanks dat snelheid van groot belang is in de Verenigde Staten, kunnen beslissingen veel tijd kosten. Veelal meer dan een buitenlander verwacht. Ter vergelijking, Noordeuropeanen kunnen een thema analyseren en een stevig debat voeren over een onderwerp en laten dat de nodige tijd kosten, wat in de ogen van Amerikanen gezien kan worden als traag en bureaucratisch en vervolgens vaak leidt tot Amerikaanse frustratie. Echter, dezelfde groep mensen die het debat voerden kunnen vaak ook zelf snel een beslissing nemen, zonder hogere echelons te raadplegen.

Amerikanen daarentegen gaan vaak sneller door de analyse, meestal met weinig discussie, maar duwen vervolgens de beslissing door verschillende lagen naar boven in de organisatie, Dat leidt bij Europeanen en soms Latijnsamerikanen tot de observatie dat Amerikanen een star -of zelfs militaristisch- beslissingsmodel hebben. Het Amerikaanse model leidt ook tot Europese frustratie dat men tijd heeft verloren met Amerikaanse collega’s die niet beslissingsbevoegd blijken te zijn.

De reis is belangrijk
Uiteindelijk, met name in termen van de tijd die nodig is om tot en beslissing te komen, is het mogelijk dat beide benaderingen tot dezelfde conclusie leiden op exact hetzelfde moment. Wederom is de conclusie dat de reis net zo belangrijk is als de bestemming. Het waarderen en het begrijpen van de weg die een ander neemt zal ongetwijfeld leiden tot het vergroten van de kans om bij dezelfde bestemming aan te komen.